Laba’nın finans maratonuna hazırlanan Ayşe Buran, 17 Mayıs saat 19:00’da dijitalleşmenin muhasebe mesleğine etkilerini harikulade bir webinarla anlatacak.
3M’in İthalat ve İhracat Yöneticisi Ayşe Buran, aynı zamanda 31 Mayıs tarihinde başlayacak ve 6 hafta sürecek “Uygulamalı Finansal Muhasebe” online eğitiminde 12 online ders süresince vergi usul kanununa göre muhasebenin temel kavramlarını öğretecek.
Tüm bunlar önce Ayşe Buran ile muhasebeye dair keyifli bir soru-cevap gerçekleştirdik.
#1. Muhasebeci kimdir?
İşletmelerin varlık ve kaynaklarına ilişkin tüm finansal hareketlerini kayıt altına alma, sınıflandırma, özetleme, analiz etme ve yorumlama gibi işlevleri takip eden kişilere muhasebeci denir. 3568 sayılı yasa muhasebe mesleği mensuplarını 3 gruba ayırmıştır. Serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir.
#2. Vergi denetim türleri nelerdir?
Vergi denetim türleri aşağıdaki şekildedir.
- Vergi incelemesi: Vergi dairesi tarafından mükellef özelinde derinlemesine bir inceleme yapılmasıdır. Vergi incelemesindeki amaç mükellefin ödemesi gereken verginin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. Fazla veya eksik vergi beyanı var ise bunları da tespit etmektir.
- Yoklama: Mükellefin beyan ettiği bildirimleri yerinde tespit etme olayına yoklama denmektedir. Bu bildirimler; işe başlama, işyeri değişikliği, şube açılışı, işçi çalıştırmaya başlama gibi bildirimler olabilir. VUK’un 127. maddedisinde yoklamanın amacı, mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmek olarak belirtilmiştir.
- Arama: Mükellefin vergi kaçırdığına dair güçlü deliller olması, defter ve belgelerinin ibrazı istenmesine rağmen ibraz edemeyeceği ya da yok etme ihtimali olabilir. Bu gibi durumlarda vergi idaresi aramalı vergi incelemesi kararı verebilir. Amaç kişilerin rızası aranmaksızın bilgi ve belgeleri ele geçirmektedir.
Arama koşulları için;
İhbar veya vergi kaçırıldığına dair güçlü deliller olmalıdır.
Aramanın yapılabilmesi için:
1. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların gerekçe göstermelidir. Yetkili sulh yargıcından gerekçeli arama kararını istemelidir.
2. Sulh yargıcının istenilen yerlerde arama yapılmasına karar vermesi gereklidir.
Bilgi toplama: Vergi idaresi kamu kurum ve kuruluşlarından veya gerçek ve tüzel kişilerden bilgi alır ve bunları arşivler. Elde edilen bilgilerden faydalanarak mükelleflerin matrah tespitlerinin doğruluğunu araştırır.
#3. Vergi denetimi nedir?
Mükelleflerin vergilendirme işlemlerinde tabi oldukları yasalara uyup uymadıklarını denetlenmesidir.
#4. Aktif pasif hesap ne demek?
Aynı özellikteki işlemlerin artış ve azalışların izlendiği çizelgelere hesap denmektedir.
Hesaplar iki gruba ayırabiliriz;
- Aktif karakterli hesaplar: Açılış kaydı borca yapılır ve borç kalanı veren hesaba aktif karakterli hesap denir. Varlık hesapları olarak bilinmektedir.
- Pasif karakterli hesaplar: Açılış kaydı alacak tarafına yapılır ve alacak kalanı veren hesaba pafis karakterli hesap denmektedir. Kaynak hesapları olarak bilinmektedir.
#5. Bilanço denkliği nedir?
Bilançonun aktif ve pasif tarafının birbirine eşit olmasına bilanço denkliği denir. Bilançonun sol tarafı işletmenin varlıklarını sağ taraf ise işletmenin varlıkların sağlandığı kaynakları göstermektedir. Bu eşitliğin devamlı olarak sağlanabilmesi için çift taraflı kayıt yöntemi geliştirilmiştir. Eşitlik olmadığında kayıt girişlerinin hatalı hesaplara yapıldığının göstergesidir.
#6. Muhasebe tek düzen hesap planı nedir?
Muhasebe işlemlerinin kayıt altına alınmasında kullanılan, belli bir sisteme göre hazırlanmış hesapların yer aldığı listeye tek düzen hesap planı denmektedir. 1 Ocak 1994 tarihinden itibaren bilanço usulüne göre defter tutan şirketler tek düzen hesap planına uygulamak zorundadır.
#7. Tam mükellefiyet ve dar mükellefiyet nedir?
Tam ve dar mükellefiyet kavramları kurumlar vergisi kanunu 3.maddede tanımlanmıştır.
- Tam mükellefiyet: Kanunun 1. maddesinde sayılı kurumların kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, hem Türkiye içinde hem de Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler.
- Dar mükellefiyet: Kanunun 1. maddesinde sayılı kurumların kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanlar, sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler.
#8. Muhasebe bilgilerinin kullanıcıları kimlerdir?
- İşletme sahipleri
- Yöneticiler
- Çalışanlar
- Yatırımcılar
- Devlet
- Toplum
- Kredi veren kurumlar
#9. Muhasebe süreci nedir?
Muhasebe süreci; bir işletmenin, bir dönem boyunca yaptığı tüm muhasebe işlerinin tamamı olarak ifade edilir. Hesap dönemi: 1 Ocak - 31 Aralık, yani 1 yıldır.
Yeni işe başlayan işletmeler için ise işe başlama tarihi ile 31 Aralık arası hesap dönemi kabul edilir.
