Getir, son yaptığı duyuruda, uzun vadeli devamlılık arz eden bir büyüme için en büyük potansiyelin ve ana pazarın Türkiye olduğu ifade etti ve Türkiye’ye odaklanacağını açıkladı. Duyuruda, Getir'in İngiltere, Almanya, Hollanda ve ABD pazarlarından çekileceği, ancak ABD'deki iştiraki FreshDirect'in faaliyetlerine devam edeceği belirtildi. Gelirinin ortalama %7’sinin bu ülkelerden sağlandığını belirten Getir, bu stratejik değişikliğin Türkiye pazarına daha fazla odaklanma imkanı vereceğini ifade etti. Ayrıca açıklamada, Almanya, Ingiltere, ABD ve Hollanda’daki tüm çalışanlarına çaba ve özverileri için teşekkür etti. Peki bu olayların detayları nedir? Getir’in büyüme yolculuğu nasıl olmuştu? Gelin anlatalım!
Olaylar Nasıl Başladı?
Geçtiğimiz yıllarda Getir, küresel yeniden yapılanma sürecine girerek, faaliyet gösterdiği beş ülkede toplam iş gücünün yüzde 10,9’una denk gelen 2.500 çalışanının işine son vereceğini duyurmuştu. Yine geçtiğimiz yıllarda şirket, İtalya, İspanya, Fransa ve Portekiz pazarlarından çekildiğini bildirmişti.
Getir’in Hikayesi
2015 yılında Nazmi Salur, Serkan Borançılı ve Tuncay Tütek tarafından kurulan Getir, "hızlı teslimat" alanında yeni bir pazar segmenti oluşturdu ve kısa sürede dikkat çekti. Ancak, son dönemde şirket, faaliyet gösterdiği ülkelerden çekilme kararıyla gündeme geldi. Ayrıca, Getir'in en büyük yatırımcısı olan Mubadala ile yaşadığı anlaşmazlıklar da tartışmaların odak noktası haline geldi.
Yatırımlarla Büyüyen Getir
2015 yılında kurulan Getir, ilk yatırımını 2017 ve 2018 yıllarında toplam 4 milyon dolar olarak aldı. 2020 yılında Michael Moritz'ten 38 milyon dolarlık bir yatırım aldı. Ocak 2021'de, Base Partners ve Crankstart Foundation liderliğinde 8 yatırımcıdan 128 milyon dolarlık bir yatırım aldı. Mart 2021'de Sequoia Capital ve Tiger Global Management'tan 300 milyon dolarlık bir yatırım aldı. Haziran 2021'de ise 6 yatırımcıdan 555 milyon dolarlık başka bir yatırım aldı. Mart 2022'de Mubadala ve Tiger Global Management'tan 768 milyon dolarlık bir yatırım daha aldı. Bu son yatırımla birlikte şirketin değerlemesi 11,8 milyar dolara ulaşarak, Türkiye'nin Trendyol'dan sonraki ikinci "decacorn"u oldu. Ancak, pazarın değişen dinamikleri nedeniyle şirketin değeri 2,5 milyar dolara düştü. 2023'ün ikinci çeyreğinde Mubadala, Getir'e 435,5 milyon Euro daha yatırım yaptı. Bu süreçte Getir'in toplamda yaklaşık 2,3 milyar dolar yatırım aldığı görülüyor. Buna karşılık, en son aldığı yatırımın ardından şirketin değeri 2,5 milyar dolar olarak belirlendi.
İnternet start-up'larının doğası gereği, 2010'dan sonra yatırımcılar, yeni sektörlerde kurulan şirketlere "önce büyüme, sonra kâr" stratejisiyle yatırım yapmaya başladılar. Bu strateji, büyüme potansiyeli olan şirketlere odaklanmayı ve sürümden kazanma mantığını benimsedi. Bu modelde, yeni iş alanlarının kârlılığına önceden bakılmaksızın yatırım yapılmaya başlandı.
Getir'in büyümesi incelendiğinde, hızlı yaşam tarzına sahip ve maliyeti ikinci planda tutan kitlelere hitap eden bir model olduğu görülüyordu. Ancak, Covid-19 salgını bu durumu değiştirdi. Salgınla birlikte hızlı teslimat hizmetleri herkes için önemli hale geldi ve bu dönemde Getir'in aldığı yatırımlar da bu değişimi yansıtıyor. Pandemi sırasında siparişlerde yaşanan hızlı artış, Getir'in yatırım çekme kapasitesini de artırdı.
Getir Dükkanları Büyük Şehirlerin Görüntüsünü Bozuyor
Paris ve Amsterdam gibi şehirler, şehir merkezlerinde karanlık ve şeritli Getir dükkanları/depolarını istememeye başladılar. Bu durum, Getir'in geleceği konusunda soru işaretleri oluşturdu ve şirketin hangi yönde ilerleyeceği merak konusu haline geldi. Bu gelişmeler, hızlı teslimat hizmetlerinin şehir merkezlerinde karşılaştığı zorlukları ve Getir'in bu yeni koşullara nasıl uyum sağlayacağını gündeme getirdi.
Getir, tüm bunlara ilaveten önemli yatırımlar almaya başladıktan sonra, bu yatırımların bir kısmını rakip firmaları satın almaya yönlendirdi ve böylece yatırımcı konumuna geldi. 2021'de N11'in yüzde 33'ünü ve 2023'te geri kalan hisselerini satın alarak N11’in sahibi oldu.
Getir, hızlı büyüme stratejisi doğrultusunda Türkiye'den sonra Avrupa'da 8 ülkeye hizmet vermeye başladı. Hollanda'da Amsterdam; İngiltere'de Londra, Birmingham, Manchester, Liverpool, Cardiff, Brighton, Bristol ve Southampton; Fransa'da Paris; İtalya'da Milano; Almanya'da Berlin; ABD'de ise Şikago, New York ve Boston gibi şehirlerde faaliyet gösterdi. Ancak, zamanla bu ülkelerden birer birer çekilmeye başladı. 2023 yazında Fransa ve İspanya'dan, bir ay kadar önce Almanya'dan ve Nisan sonunda Avrupa ülkelerinden tamamen çekildiğini duyurdu. İngiltere ve ABD'den ise sessizce ayrıldığı belirtiliyor.
