Bugünün karmaşık dünyasında etkili liderlik, bir yönetici olmaktan ve bir şirketi kontrol etme anlayışından çok daha öte bir konumdadır. Liderler, artık takımlarını kolektif hedeflere ulaşmaya teşvik eden, motive eden ve güçlendiren bireyler olarak kabul edilmektedir. Başarılı liderleri diğerlerinden ayıran önemli bir özellik ise duygusal zekâ olarak bilinmektedir.
Journal of World Business dergisinde 2018'de yapılan bir araştırmada yüksek duygusal zekâya sahip liderlerin çalışanlarının şirket içinde daha iyi performans gösterdiklerini ve iş doyumuna daha fazla sahip olduklarını ortaya çıkardı.
Bu makalede, duygusal zekânın iş hayatındaki önemini ve duygusal olarak zeki liderlerin çalışanlar üzerindeki etkilerini açıklıyoruz.
Duygusal Zekâ Öncelikle Nedir?
İş dünyasında birçok çalışan EQ’nun IQ kadar önemli olduğunu iddia ediyor.
Duygusal zekâya sahip olmak, duygularımızı tanımamızı, anlamamızı ve daha iyi yönetmemizi sağlar. Karşılaştığımız olası problemlerle daha yapıcı, etkili ve olumlu bir şekilde başa çıkmamıza yardımcı olur.
Bu yüzden, bir liderin kendini değerli hisseden, sürekli motive olan ve daha mutlu hisseden çalışanlara sahip olması için duygusal zekâsının yüksek olması önemlidir.
DUYGUSAL ZEKÂNIN DÖRT BİLEŞENİ
Duygusal zekâ dört temel unsura ayrılır:
1. Öz Farkındalık
Bir lider olarak öz farkındalığa sahip olmanız, güçlü ve zayıf yönlerinizi daha iyi tanımlamanıza ve davranışlarınızın ekip üzerindeki etkisini daha iyi anlamanıza yardımcı olur.
Öz farkındalığa sahip olmayan bir liderle çalışmak, bir ekibin başarısını önemli ölçüde etkileyebilir. Eurich'in araştırmasına göre öz farkındalığı yüksek olmayan liderle çalışmak, çalışanların stresinin artmasına ve motivasyonlarının düşmesine neden olabilir.
Bu yüzden, bir lider olarak başkalarının en iyi potansiyelini ortaya çıkarmak için, öncelikle öz farkındalığa sahip olup kendi içinizdeki en iyi potansiyeli ortaya çıkarmalısınız.
2. Öz Yönetimi Sağlama
Öz-yönetim, duygularınızı yönetmenizi ve zorlu durumlarda soğukkanlı kalmanızı sağlar. Öz-yönetimden yoksun liderler daha fazla tepki verme eğilimindedir ve davranışlarını kontrol altına almakta zorlanırlar.
3. Sosyal Farkındalık
Sosyal farkındalığa sahip olmak, insanların duygularını ve davranışlarını daha iyi tanımanızı sağlar. Sosyal farkındalığı fazla olan liderler çalışanlarıyla güçlü empati kurar. Bu da onların çalışanlarıyla daha etkili bir şekilde iletişim kurmalarını ve iş birliği yapmalarını sağlar.
4. İlişki Yönetimi
İlişki yönetimi, başkalarıyla güçlü iletişim kurma ve çatışmaları etkili bir şekilde çözme yeteneğinizi ifade eder. Kişilerarası ilişkileri yönetme becerimiz, şirket içinde birçok zorluğu aşmamızda yardımcı olabilir.
Peki Duygusal Zekâ Liderler İçin Neden Önemli Olmalı?
Duygusal zekâ, liderler olarak kişilerarası ilişkileri daha mantıklı ve empati kurarak ele almamızı sağlar. Bir yöneticinin çalışanlarla duygusal olarak bağlantı kurması çok önemlidir. Bunun nedeni, bir liderin çalışanların motivasyonunu ve üretkenliğini etkileyebilecek güce sahip olmasıdır.
Duygusal olarak zeki liderler, kişisel farkındalığa sahip olma, empati kurma, etkili iletişim ve uyum sağlama becerilerinden yararlanarak şirketleri adına daha iyi sonuçlar elde etmeleri için ekiplerine ilham verir ve onları güçlendirir. Gelecekte duygusal zekânın liderlik üzerindeki etkisi fark edildikçe, şirketler liderlerin duygusal zekâ becerilerini geliştirebilmeleri için daha fazla yatırım yapacaktır.
Elon Musk, yüksek duygusal zekâya sahip olan liderlerden biridir. Tesla'nın üretim fabrikasında çalışanlarının yaralanmasıyla ilgili attığı şu sözleri dile getirerek duygusal zekâ becerilerinin ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor:
“Güvenliğinize ne kadar önem verdiğimi biliyorsunuz. Araba yapımında yaralanan ve Tesla'nın başarısına katkı sağlamak için elinden gelenin en iyisini yapan çalışanlarımın böyle durumlarla karşılaşması kalbimi kırıyor.
Bundan sonra, bir çalışanım yaralandığında doğrudan bana bildirilmesini isterim. Her hafta güvenlik ekibiyle görüşeceğim ve yaralılarla iyileşir iyileşmez görüşeceğim. Böylece onlar için tam olarak ne yapmam gerektiğini daha iyi anlayabilirim. Yöneticiler her zaman ekiplerinin güvenliğini kendi güvenliklerinden üstün tutmalıdır.”
Bu e-postada Musk, duygusal zekâ becerileri sayesinde öncelikle şirketindeki çalışanlarıyla empati kurduğunu açıkça ifade etti ve onlara iş birliği teklif ederek sosyal olarak ne kadar farkında bir lider olduğunu ve güven ortamı oluşturmaya çalıştığını gösterdi. Elon Musk’ın bu becerileri de Tesla’nın başarılarına katkı sağlıyor.
Sonuç olarak, duygusal zekâ, etkili liderlik için çok önemli bir kişisel özelliktir. Yüksek duygusal zekâya sahip olan liderler, bireylerin geliştiği, iş birliği yaptığı ve motive olduğu bir ortam yaratır. Duygusal olarak zeki olan liderler, öz farkındalık, empati kurma, iletişim ve uyum sağlama gibi yeteneklerinden yararlanarak, şirketlerinde daha başarılı sonuçlar edebilir, ekiplerine ilham verebilir ve onların gelişmesi için teşvik edebilir.
Bu yüzden, şirketler duygusal zekânın liderlik üzerindeki etkisini fark ettikçe, liderlerin duygusal zekâ becerilerinin gelişmesi için daha fazla yatırım yapacak ve şirketler için stratejik bir yöntem haline gelecektir.