Kurumsal finansın zorlu ama heyecan verici dünyasını, Nike Kanada'nın eski finans başkanı Tim Dunn'dan daha iyi bilen çok az kişi vardır. Nike'ın Finansal Liderlik Rotasyon Programı Direktörü olarak mevcut pozisyonunda, firmanın finans yöneticilerini daha yüksek pozisyonlara ve daha fazla sorumluluğa hazırlıyor.
Laba Global’de önümüzdeki baharda başlayacak olan Finansal Yönetim kursu, finansçıların yönetim becerilerini geliştirmelerine ve finansal hedeflerini iş stratejileriyle uyumlu hale getirme konusunda ustalaşmalarına yardımcı olacaktır.
Aşağıdaki paragraflarda Tim, bugün mesleği şekillendiren teknolojik trendler de dahil olmak üzere finansal yönetimin bugünü ve geleceğine ilişkin vizyonunu sunuyor. Ayrıca bir krizin nasıl yönetileceği konusunda değerli dersler veriyor ve Nike'ın kurumsal liderliğe yaklaşımının bu kadar etkili kılan özelliğinin ne olduğunu açıklıyor.
Bu röportajın orijinalini ingilizce okumak için tıklayınız.
Finans yöneticileri daha üst düzey bir role geçtiklerinde hangi becerileri geliştirmeleri gerekir?
Nike'da ki işim, yöneticilerin lider olmasına yardımcı olmaktır. En önemli farklardan biri, yöneticilerin kendilerine verilen işi yapması, liderlerin ise kimin yapması gerektiği de dahil olmak üzere hangi işin yapılması gerektiğini belirlemesidir. Bu daha stratejik bir yaklaşımdır.
Terfi almanın en iyi yolu, mevcut konumunuzdan daha yüksek bir seviyede performans gösterebileceğinizi göstermektir. Başarılı liderleri bir rehber, bir rol model olarak izleyebilirsiniz. Bu tür bir liderliği mevcut pozisyonunuza nasıl uygulayabileceğinizi öğreneceksiniz.
Aslında, yükselmek için teknik becerilere ihtiyaç vardır. Finans uzmanları olarak, biz her zaman bu becerilerimizi geliştiriyoruz, onları yetkin olmaktan gerçekten ustalaşmaya doğru götürüyoruz. Örneğin, vergi alanında çalışıyorsanız bu, vergilendirme alanında teknik bilginizi geliştirdiğiniz anlamına gelir.
Ancak genellikle insanları kariyer basamaklarını tırmanmaktan alıkoyan şey, bir dizi teknik beceri değildir. Bu zamanla öğrenilebilir. Bunlar liderlik nitelikleridir: yumuşak beceriler, iletişim, stratejik düşünme ve öz farkındalıktır. Bu becerileri kendi başınıza geliştirmek daha zordur. Gelişimler için, çevrenizdeki insanlardan geri bildirim almanız gerekir.
Firmanın finansal olmayan yönleri hakkında finansal yöneticilerin öğrenmesi gerekenler nelerdir?
Nike'ta ortaklarla çalışıyorsanız onların dünyasıyla ilgili her şeyi anlamak önemlidir. Örneğin, ayakkabı veya giysi tasarımı yapan biriyle çalışıyorsanız, ne yaptıklarını ve bunun nasıl değer yarattığını anlamanız gerekir.
İnsanlar markamıza yeniliklerinden dolayı değer veriyor. Yeni ve farklı bir şeyi alıp öncekinden daha iyi performans gösteren bir ürüne dönüştürüyoruz. Bu bir ayakkabı ise, koşarken daha iyi sıkıştırma, daha iyi ağırlık emme özelliğine sahip olmalıdır. Belki de ayaklarınızı sıcak tutmalıdır. Bütün bunlar sporcunun performansını artırmaya yardımcı olur. Bu nedenle yenilik yaratma sürecini ve bu yeniliklerin nasıl değere dönüştüğünü anlamalısınız.
Diğer bir örnek de sporun en büyük markalarından biri olduğumuz pazarlama alanından verelim. {Nike logosu} logomuzu sahaya yerleştirmenin markamızı tüketicilerin gözünde nasıl doğruladığını ve bunun nasıl değer yarattığını anlamamız gerekiyor. Pazarlamacıların bunu elde etmek için nasıl para harcadıklarını anlamanız, onlara tavsiyelerde bulunmak ve harcamalarının şirketin sonuçlarıyla nasıl ilişkili olduğunu anlamalarına yardımcı olmak istiyorsanız önemlidir.
Ve bu, güven inşası gerektirir. Size bir şeyler anlatabilmelerini ve sorular sormalarını istiyorsunuz. Her zaman kötü bir polis olmayacağınızı anlamaları gerekiyor. Finansör her zaman kötü bir polis ise, bu bir iş ilişkisi için iyi değildir. Bu tamamen bir iş ortaklığı kurmakla ilgilidir.
Finansı bir uzmanından veya ders kitabından okuduysanız, finansal raporlama ve analizi anlarsınız. Ancak diğer işlevlerle çalışmak ve işlevler arası liderlik uygulamak için diğerlerinin nereden geldiğini ve işlerinin ne hakkında olduğunu anlamalısınız.
İşletmeler için son 15 yıl bir dizi kriz nedeniyle zor geçti. Bir finans yöneticisi, bir firmanın gelecekteki potansiyel finansal risklere hazırlanmasına nasıl yardımcı olabilir?
İki tür finansal risk vardır. Ekonomideki bir yavaşlama veya çok iyi çalışan yeni bir rakibin ürünü, pazar payınızı düşürme gibi şirketlerin öngörmesi ve öngörülemeyen durumlarda önlem alması gereken yaygın sorunlar vardır.
Ancak büyük krizlerle aralarında bir fark var. Ukrayna'da kimse ne bir salgına ne de savaşa hazırdı. Böyle büyük şeyler olduğunda öngörülemeyen olur. Mali işler müdürünün (CFO) diğer şirket liderleriyle buluşması ve sorunun nasıl çözüleceğini bulması gereken yer burasıdır. Sakin, yetkin ve hızlı bir şekilde.
Organizasyonda her zaman korkak insanlar olacaktır. Tabii ki ani tepkileri, şirketin bu durumdan çıkmasına yardım etme yeteneklerini etkileyebilecek olan korkudur. Bu nedenle başta CFO olmak üzere şirket liderlerinin kısa bir ara verip bu krizi nasıl atlatacaklarına birlikte karar vermeleri çok önemlidir.
Pandemi başladığında, bunun bir süre daha süreceğini anladığımızda CEO'muz çok gürültülü, görünür ve netti. Geçmesi gereken üç aşama olduğunu açıkladı. İlk aşama, o sırada içinde bulunduğumuz aşamaydı: her şey kapanıyordu ve işler yavaşlıyordu.
Bu nedenle, çevrimiçi işimize odaklanmamız ve dağıtım merkezlerimizi açık tutmamız gerekiyordu. Daha sonra bu aşamadan sonra neler olduğunu, iyileşme aşamasını ve bu normale dönüşten sonrasını tartışmaya başladık.
CFO'muz da dahil olmak üzere diğer liderler, organizasyonun geri kalanının aynı dalga boyunda olmasını sağladı. Bu süreci birlikte yaşıyormuşuz gibi hissetmemizi sağladı. Hangi durumda olduğumuzu ve bununla nasıl başa çıkacağımızı biliyorduk. Dünya çapında öneme sahip böylesine büyük bir olay meydana geldiğinde bu tür bir netlik önemlidir.
Finans yöneticilerinin pandemi deneyiminden çıkarabilecekleri herhangi bir ders var mı?
Bence pek çok çıkardığımız ders var ama bizim için önemli olan bir tanesi nakit ile ilgiliydi. Nakit sıkışıklığıydı, bu da mali durumumuzun gelirden ağır şekilde etkilendiği anlamına geliyordu. Masraflarının bir kısmını karşılayabilirdin ama eğer personelinin önemli bir bölümünü işten çıkarmak istemezsen, Nike’nin yapmadığı gibi, para sıkıntımız ortaya çıkardı.
Küresel bir işletme olarak, kredi almakta büyük bir sorun yaşamadık. İhtiyacımızdan üç dört kat daha fazla kredi almayı başardık. Ve muhtemelen kendi başımıza geçinecek kadar kredimiz vardı.
Dolayısıyla işinizi etkileyecek büyük bir sınava hazırlananlar için alınacak en önemli ders, krizi atlatmak için yeterli krediye sahip olmanız gerektiğidir.
Bu, özellikle kurumsal stratejiyi şekillendirme açısından CFO'ların yönetim kurulunda daha fazla güce sahip olduğu anlamına gelmiyor mu?
Şirketiniz Hazine şeklinde işliyorsa, o zaman birdenbire çok daha büyük bir rolünüz olur. Böyle bir kriz olduğunda devam eden operasyonlar için çok daha önemlisiniz.
İşin normal seyrinde bile finans, öngörülerde bulunmak, iş ortaklıkları kurmak ve daha rekabetçi bir ortamda yol almak açısından önemli bir rol oynuyor.
+30 yıllık deneyimimde rekabet hiç bu kadar kolay olmamıştı. Her zaman zorlaştı, ama asla birdenbire değil. Her zaman ne olacağını biliyorsun ve onu bekliyorsun. Belki beklediğinizden daha fazla veya daha az. Ancak bunlar, tüm finans insanlarının hazırlıklı olması gereken doğal şeylerdir. Görevleri, bir kararın verilebilmesi için yönetimlerine açıklama yapmalıdır.
Mevcut iş söz konusu olduğunda, rekabet riski veya kur riski gibi her zaman bazı risklerin olacağını kabul etmek önemlidir. Bu şeyleri korumak veya etkiyi azaltmak için inisiyatif almak önemlidir.
Ancak nihayetinde, tüm iş liderleri bu şeylerin şirketi etkileyebileceği konusunda hemfikir olmalıdır. Dolayısıyla, organizasyonun bu zorluklarla nasıl başa çıktığını uyumlu hale getirmekle ilgilidir.
Günümüzde hangi teknoloji trendleri kurumsal finansmanı etkiliyor ve finans yöneticilerinin bunlar hakkında neleri bilmesi gerekiyor?
Otomasyon büyük bir trend. Nike olarak şu anda bunun kilidini açmaya ve biraz ilerleme kaydetmeye çalışıyoruz. Yapay zeka henüz çok etkili değil. Ancak ne demek istediğimize bağlıdır. Bugün yapabileceklerimizin çoğu otomasyon ve makine öğrenimi ile ilgili. Makine öğrenimi benim için yapay zekayla aynı şey değil.
Finanstaki bir başka teknolojik trend dönüşümdür. Bu, sistemleri ve araçları nasıl otomatikleştireceğimizi ve kullanacağımızı açıklayan geniş bir terimdir. Bu, kurumsal sistemleri içerir, böylece yapmamız gereken işlem sayısını azaltır.
Değeri standart hale getirebilmek ve maksimize edebilmek için süreçleri baştan sona düşünürüz. Dolayısıyla, şirket liderlerinin ihtiyaç duyduğu her şeyi finanse etmek yerine, tam tersini yapıyoruz. Finansman kuruluşa gider ve tüm liderlere hangi mali kaynakları sağlayacağını açıklar. Bu nedenle liderler beklentilerini biraz ayarlamalıdır.
Bu, pandeminin hızlandırdığı başka bir eğilime merkezileşme’ye yol açmış oluyor.
Kuruluşlar, operasyonları merkezileştirerek, otomatikleştirerek ve ardından bilgisayarların Excel ile daha fazla iş yapmasına ve daha az analiz yapmasına olanak tanıyan araçlardan yararlanarak özelliklerinin ve hizmetlerinin maliyetini nasıl azaltacaklarını giderek daha fazla araştırıyor.
Genel olarak, bu eğilimlerin birleşimi, finansmanı daha verimli hale getirmemize yardımcı olur.
16 yıldır Nike'dasınız. Bu deneyim size liderlik hakkında ne öğretti?
Nike'ın liderler geliştiren ve daha etkili olmaları için teşvik edici bir ortam yaratan şirketlere harika bir örnek olduğunu düşünüyorum. Liderlik hakkında çok konuşuruz. Liderlik niteliklerini geliştiren insanlara yatırım yapıyoruz. Ve tüm organizasyon için aynı olan bir liderlik sistemimiz var.
Rolleri değiştirirken birçok şirket liderinden ilham aldım. “Hızlı gitmek istiyorsan tek başına git” diyen bir lider vardı. Ama uzağa gitmek istiyorsanız, birlikte gidin. Bence bu Nike'ın liderlik ruhunu özetliyor. Bu yolculukta hepimizin birlikte olduğu hissi, Nike için gerçek bir duyguyu ifade eder.
Bu nedenle, daha çeşitli ve kapsayıcı bir kültür oluşturmaya çalıştığımızda, nispeten kolay yapabileceğimiz bir şey gibi görünüyor. Çünkü karar verme ve organizasyonun nasıl ilerleyeceği hakkında bilgi alma söz konusu olduğunda birbirimize bağlı kalıyoruz.
Bazen bu tür kararları vermek daha fazla zaman alır. Bunun nedeni, ilerlemeden önce birbirimizle fikir alışverişinde bulunmak ve eylemler üzerinde anlaşmaya varmak için daha fazla zaman harcamamızdır.
Nike'da liderlik açısından öğrendiğim şey, bir şeyi nasıl yaptığınızın en az ne yaptığınız kadar önemli olduğudur. Bilgileri nasıl paylaştığınız ve insanlarla nasıl bağlantı kurduğunuz, işinizin sonuçları kadar önemlidir.
Nispeten yakın zamanda Phil Knight'tan (Nike'ın kurucusu) duyduğum şey buydu. Nike'ın bir şirketten çok bir spor takımıyla ortak noktası olduğunu söyledi.
Ve bence bu, sporda liderliğin nasıl çalıştığına dair bir benzetmedir. Bazen sahada hücuma liderlik eden bir oyuncunuz olur ama yan çizgisinde de bir liderlik vardır. Antrenörler de var. Ayrıca başka yönlerde de liderlik vardır ve genel liderlik, ekibin genel başarısını desteklemeye yardımcı olur.
Daha genç (deneyimsiz) çalışanlarla çalışırken Nike liderleri bu değerleri nasıl teşvik ediyor?
Nike liderleri çok cana yakındır. Ve bu, diğer şirketlerdeki kendi deneyimlerime dayanıyor. Kariyerimin başlarında, benden birkaç seviye üstteki liderlerle konuştuğumda, organizasyonun büyüklüğü göz önüne alındığında etkileyici olan adımı biliyorlardı. Onlarla konuştuğumda, benimle samimi bir ilgiyle konuştular. Bana zamanlarını verdiler. Dinlediler.
Bu basit bir şey ama muhtemelen bir liderle kötü deneyimler yaşamış ve onlara eşit muamele etmeyen birçok insan vardır. Çok saygı göstergesi değildir. Meşgul ve stresli iseler bu anlaşılabilir bir durumdur. Ancak erişilebilir liderlere sahip olmak, şirketlerin açıklık yaratma ve liderlik geliştirme biçimlerinin ayırt edici özelliğidir.
Bir finans yöneticisinin rolünün bir kısmı, şirketin sermaye piyasalarına girmesine yardımcı olmaktır. Orada iyi karar vermenin anahtarı nedir?
Bir finans yöneticisinin kuruluşa yardımcı olabilmesinin en iyi yolu, esasen değeri yaratmak, sürdürmek ve elde tutmak olan üretkenliğe odaklanmaktır.
Buna odaklanan finansal yöneticiler, herhangi bir yatırımcı için daha cazip finansal sonuçlar yaratmaya yardımcı olacaktır. Sermayeye ihtiyacınız varsa sorunlarınızı bu şekilde çözersiniz.
